Waar het leven kunst imiteert
door Nigel Franks
5 januari 2021
Het zou een klassieker kunnen zijn, een clichématig plot voor een rampenfilm of - boek: een onschuldige onderzoeker maakt een fout en een gevaarlijke ziekteplaag, die de mensheid bedreigt, wordt ontketend. Is er een manier waarop dit scenario in het echte leven zou kunnen gebeuren? En wat is er voor nodig?
Omdat het geen opzettelijke fout is, laten we genetische manipulatie even buiten beschouwing: genen knippen en splitsen. De meest waarschijnlijke manier waarop een dergelijke ramp zich zou kunnen voordoen, is als de onderzoeker een bestaande ziekte ongewild gevaarlijker maakt. Een manier zou zijn om een ziekte die dieren treft te laten muteren, zodat deze de soortbarrière kan overschrijden en mensen kan infecteren.
Dus onder welke omstandigheden zou een dergelijke ziekteverwekker ongestoord kunnen muteren? Een mogelijkheid is een geschikte dierenpopulatie te vinden die de ziekte voldoende gelegenheid geeft om te muteren. Dat kan een grote populatie dieren zijn die zo dicht op elkaar zitten, dat de ziekte gemakkelijk van het ene individu op het andere kan springen. Het zou handig zijn als de dieren een lage genetische diversiteit hebben, zodat hun immuunsysteem gelijk en laag is. Een bonus zou ook zijn als hun levensomstandigheden hun immuunsysteem aantasten, bijvoorbeeld door ze in een vuile omgeving te houden, in een onnatuurlijke omgeving dicht op elkaar gepakt en dus met veel stress tot gevolg. Door hun nabijheid ten opzichte van elkaar kunnen zich ook hogere concentraties van de ziekteverwekker ontwikkelen in de lucht en in de uitwerpselen en urine van de dieren. De ammoniak die uit hun uitwerpselen komt, draagt ook nog eens bij aan stress en een verminderde weerstand tegen infecties.
Dit is een doorsnee kippenfokkerij waar duizenden vleeskippen op elkaar leven
Misschien willen we de dieren ook nog graag behandelen met antibiotica om ziekten te behandelen of te voorkomen. Dit vergroot ook de kans dat microben er resistent tegen worden.
Dus nu hebben we de juiste omstandigheden gecreëerd om een ziekteverwekker te laten muteren, maar we moeten er nog voor zorgen dat het ook mensen infecteert. Als we de leefruimtes van de dieren ventileren, dan kunnen we de ziekteverwekker de buitenwereld inblazen waar mensen er direct of door overdracht door wilde dieren mee in contact kunnen komen. We zouden hun uitwerpselen ook op het land kunnen spuiten als meststof, wat ook dezelfde mogelijkheden voor overdracht biedt. Misschien zouden we ook nog een oog kunnen willen houden op de dieren (de doden moeten uiteraard vroegtijdig worden verwijderd), zodat mensen er direct mee in contact komen en het dan meenemen naar huis.
Een andere manier om de ziekte te verspreiden, is door besmette dieren naar een plek te brengen waar ze worden gedood en ze vervolgens in stukken te laten snijden door mensen die dicht op elkaar werken. Alle ziekteverwekkers in hun bloed of vlees zouden ruimschoots de mogelijkheid krijgen om mensen te infecteren doordat ze worden ingeademd of ingeslikt.
Zodra we de dode dieren hebben uitgesneden, kunnen we de stukken naar plaatsen vervoeren waar mensen deze stukken besmette dieren kunnen kopen om ze op te eten. Als ze de stukjes niet goed voorbereiden en koken of bakken, kunnen de mensen geïnfecteerd raken door de ziekteverwekker. We hebben ons doel bereikt.
Hé wacht eens even. Ik krijg ineens een idee: beschrijf ik hier de plot voor een boek of een film? Of beschrijf ik hier het fokken van vee voor menselijke consumptie?
En er is nog een ander scenario: iemand gaat een onontgonnen gebied binnen en keert besmet terug met een onbekende infectie. Nogmaals, dit is de realiteit, iets wat praktisch iedere dag gebeurt als we natuurgebieden binnendringen om ze om te vormen tot landbouwgrond of voor infrastructuur, of om op "bushmeat" te jagen. Gelukkig verspreiden de meeste van deze infecties zich niet tussen mensen.
Wetenschappers en intergouvernementele organisaties waarschuwen ons al jaren over de toenemende risico's van het ontstaan van een nieuwe ziekte. En hoe heeft de wereld gereageerd? Door "business as usual", wat betekent dat de waarschuwingen worden genegeerd en vervolgens "preventief" miljarden landbouwhuisdieren worden gestikt, gedood of geslacht wanneer er weer eens een nieuwe uitbraak is vastgesteld.
Ieder jaar breekt de vogelgripe uit en miljarden dieren worden preventief geruimd.
Corona of Covid-19 heeft ons de gevaren laten zien van die strategie: de uitbraak had zich al verspreid voordat hij herkend werd en nu betalen we allemaal de prijs: de miljoenen dode en zieke mensen, de kosten voor de economie, het mentale welzijn van iedereen, en het effect op de opvoeding/scholing van onze kinderen enz. Wat we ook te laat hebben geleerd is hoe gevaarlijk sociale media kunnen zijn als de vrije hand wordt gegeven aan complottheoretici en idioten die fundamentele volksgezondheidsmaatregelen zoals het dragen van een masker en afstand houden tussen mensen, politiseren.
Er zal iets moeten veranderen: en de eerste stap zou moeten zijn om de economie van het fokken van vee eens grondig te bekijken. Al jaren negeren we de negatieve langetermijneffecten van deze industrie op het milieu, de volksgezondheid, het klimaat, de biodiversiteit enz. Het grote publiek betaalt de prijs voor alle aangerichte schade en de industrie plukt de vruchten: zelfs als ze hun dieren moeten doden als preventieve maatregel dan wordt dat ook nog eens door de belastingbetaler betaald. Daarna gaat de boer weer ongedeerd verder met zijn bedrijf.
Laat Corona een wake-up call zijn: we moeten stoppen met het subsidiëren van een industrie die zoveel schade aanricht en die zo gevaarlijk is. Als mensen dierlijke producten willen eten, moeten ze de werkelijke prijs betalen die de aangerichte schade meerekent. Dat is één van de redenen waarom we belastingen hebben op tabak en alcohol; u kunt al deze producten gebruiken als u dat wilt, maar leg niet alle kosten neer bij mensen die ze niet meer gebruiken en die minder schadelijke alternatieven kopen (zoals de vegetariërs en de vegans).
Wil je er wat aan doen? Natuurlijk, eet dan geen dierlijke produkten mee en teken de petitie door op de knop hieronder te klikken (je wordt daarna naar de petitiepagnia van Change geleid waar je de nederlandse vertaling helemaal onderaan vind). Wat vragen wij?
"Wij weigeren met onze belastingen, een sector te ondersteunen die niet in staat is humane en effectieve oplossingen te vinden voor hun problemen, een industrie die volhardt in zijn fouten, zonder respect zowel voor het welzijn van dieren als voor de gezondheid van de mens op de lange termijn. Wij eisen dat regeringen - nationale, Europese en internationale - hun verantwoordelijkheid nemen en stoppen met het bestendigen van dit gevaarlijke falende systeem."
