Menselijke activiteiten met betrekking tot dieren en hun implicaties (en waarom zouden we ze moeten stoppen)

(Intensieve) veehouderij (zoogdieren, vogels en reptielen) voor hun huid (leer) en pels, wol, dons (ganzenveren), zijde, enz.

Ganzen- of eendendons
Veren voor die trendie donzen jasjes (je weet wel en mannen dragen ze nu ook erg veel) of hoofdkussens en luxe veren dekbedden, komen over het algemeen van ganzen die er speciaal voor gefokt zijn. 

Er zijn verschillende manieren waarop de veren worden geplukt. Oftewel kunnen ze worden geplukt uit karkassen van dode dieren, maar veren van levende dieren worden als betere kwaliteit beschouwd. Hoewel het plukken van levende dieren in de Europese Unie in principe verboden is (daarover later meer), is het in China zeer gebruikelijk. (PETA heeft onlangs enkele zeer verontrustende beelden laten zien van het live plukken van ganzen in China.) En heel vaak komen juist die donzen jasjes uit China. Let maar eens op het etiket. 

Het plukken mag alleen gebeuren tijdens de natuurlijke rui van de jonge vogels, zodat het de dieren niet schaadt en onnodige stress veroorzaakt. Een jonge gans die in de lente is geboren, kan worden geplukt bij de eerste rui op een leeftijd van 9-10 weken en dit kan na nog eens 6-7 weken worden herhaald. Eens volwassen, kunnen ganzen 3 tot 4 keer per jaar worden geplukt, iedere keer wanneer ze door hun natuurlijke rui gaan.

Plukken moet worden gedaan onder rustige omstandigheden, omdat door stress en angst bij de dieren het plukken van veren moeilijker wordt (dan zit de  veer nl beter vast aan de huid). Veren mogen alleen worden geplukt van de borst, de buik en de achterkant van het dier. Er mag niet worden geplukt op de vleugels, het hoofd, de nek en de staart. Veren moeten in de groeirichting worden uitgetrokken en niet er tegenin.
Onze ganzen leven vrij op ons erf en hun meertje. Ze zijn slechts ééns per jaar in de rui! 
Tot zover de theorie. De realiteit van "live" veren plukken is schokkend en heel erg pijnlijk zoals een Zweedse documentaire serie onthuldde in februari 2009. Het filmde de dagelijkse praktijken op een Hongaarse ganzenboerderij. De film laat vogels zien die op hun rug worden vastgepind. De dieren gillen en worstelen om zich van hun folteraars te kunnen bevrijden, terwijl met razende  snelheid de veren uit hun lichamen worden gerukt. Daarna zie je een aantal vogels verlamd op de grond liggen van angst en stress, sommigen met grote gapende wonden in hun lichaam. De wonden worden met naald en draad ter plekke door de werkers dichtgenaaid, dit zonder enige verdoving. De documentaire schat in dat maar liefst 50-80 procent van al het op de wereldmarkt verkochte dons wordt geplukt van levende vogels. Dierenartsen en zelfs ganzenfokkers noemen deze praktijk 'buitengewoon wreed', met name het plukken zelf en het vastbinden van de poten van de vogels over hun rug.

Dergelijke films en de slechte publiciteit die daarmee gepaard ging, schokten een aantal fabrikanten van dons- en veerproducten en dus besloten ze om de "Responsible Down Standards" oftewel RDS te creëren. http://responsibledown.org/ Hoewel deze "standaard" specifiek betrekking heeft op watervogels, is het niet een vereiste, slechts een aanbeveling, dat de vogels ook toegang zouden moeten hebben tot water. Ganzen zijn hele schone dieren en zonder water is de kans op ongedierte erg groot. Een ander probleem, is dat het zelfs met de beste bedoelingen uiterst moeilijk is om alle voorwaarden te controleren. PETA ontdekte dit in 2015 tijdens een onderzoek in China, toen ze ontdekten dat levend plukken nog steeds wijd verspreid is, zelfs onder leveranciers aan bedrijven die de RDS toepassen.

Het plukken van veren van levende ganzen is op zich verboden in de Europese Unie, omdat het niet voldoet aan de bepalingen van artikel 3 van Richtlijn 98/58 / EG van de Raad dat vereist dat "de lidstaten ervoor zorgen dat de eigenaars of houders alle  stappen moeten ondernemen om het welzijn van dieren die ze onder hun hoede hebben te verzekeren en ervoor te zorgen dat de dieren geen onnodige pijn, leed of verwonding wordt veroorzaakt ". 

De in 1999 goedgekeurde europese aanbeveling inzake ganzen bepaalt in artikel 23, lid 3 dat "veren, waaronder dons, niet mogen worden geplukt uit levende vogels." Maar het "verzamelen" of "oogsten" bij levende vogels wordt echter wel als aanvaardbaar beschouwd, (zie het Wetenschappelijk verslag van het EFSA-panel voor de gezondheid en het welzijn van dieren ) als dit verzamelen van veren gebeurt tijdens de natuurlijke ruiperiode en alleen de rijpe veren worden verzameld die alleen kunnen worden verwijderd door borstelen of kammen: het plukken van de veren is dus niet toegestaan.

Dit klinkt misschien goed, maar er zijn nog een aantal problemen: 1/ het lost niet het probleem op de vogels tijdens het proces te moeten manipuleren, vastpinnen tegen de grond ; 2/ niet alle ganzen ruien precies op hetzelfde moment en 3/ niet alle veren zijn op hetzelfde moment rijp. Dus de ganzen moeten  een aantal keren per dag en gedurende een aantal dagen worden gevangen en behandeld, wat buitengewoon stressvol voor ze is, neem dat maar van ons aan. Of de werkers vangen ze allemaal in één keer, plukken ze allemaal, of de veren nu rijp zijn of niet. We hebben het vermoeden dat het laatste het voordeligste is en dus de voorkeur heeft, aangezien de mensen worden betaald voor de hoeveelheid dons die zij oogsten, niet voor het aantal vogels dat ze plukken, en dus de verleiding groot is om ook de onrijpe veren maar te plukken zodat de klus in één keer is geklaard. 
Naast het potentiële dierenleed veroorzaakt door de dons- en verenindustrie, is het belangrijk om er rekening mee te houden dat dons een winstgevend bijproduct is van de vlees- en foie gras-industrie. Het geld dat wordt ingebracht door de veren en dons te verkopen, zou net dat verschil kunnen uitmaken bij een boerderij met vlees / foie gras om winstgevend te zijn of juist failliet te gaan. Met de vogelgriep hebben deze bedrijven vooral in Frankrijk het al heel erg moeilijk op dit moment. Dus als je de exploitatie van ganzen en eenden voor foie gras wilt stoppen, vermijd dan ook het kopen van die donsjasjes, donzen hoofdkussens en donzen dekbedden. Bovendien zijn ook deze produkten veel moeilijker schoon te maken. Dons en veren hebben wij niet meer nodig. Wat doe jij? 

Wil je meer weten over ganzen lees dan ons artikel van 2010 of de site van Wakker Dier of Gaia .